برای روزه داری و انجام تکالیف عبادی بهترین سنین دوران کودکی می­ باشد.
 

پیش گفتار

در ماه رمضان همه ی اعضای بالغ خانواده مشغول به روزه داری می ­باشند که همین امر کودکان را مشتاق به انجام این عمل می کنند، از وظایف مهم والدین در این ماه این است که با مهر و محبت فراوان نسبت به کودکان آنان را با فضایل ماه رمضان و روزه داری آشنا کنند و به خاطر داشته باشند که اگر این امر همراه با تنبیه اجبار همراه باشد زیرا سبب فراری شدن کودک از نماز یا روزه می­ شود؛ گاهی نیز والدین کودکان خود را آنقدر رها می­ کنند، که کودکان نمی ­دانند چگونه باید مناسک دینی را به جا آورند.
 
به طور کلی باید بگوییم که خدا جویی امری کاملا فطری است و با توجه به همین امر برای روزه داری به فرزندان خود نیاز نیس تلاش فراوانی انجام دهند، همین که الگوی مناسبی برای کودکان باشند کافی است برای مثال کودکان در سن دو سالگی هنگامی که شما نماز می­ خوانید و ذکر های خاصی را بیان می­ کنید علاقه ­مند هستند تا همان حرکات را عین شما تکرار کنند.
 

بهترین سن روزه داری در کودکان

سئوالی که اکثر والدین از خود از خود می ­پرسند این است که بهترین سن برای روزه داری در کودکان چه موقع است که کمترین آسیب به آن ها وارد می ­شود، با توجه به این سوال باید توضیح دهیم که بچه ها می ­توانند از سن بلوغ روزه بگیرند و روزه داری پیش از این سن بسته به میزان تحمل کودک و وضعیت عمومی سلامت او و تغذیه اش متفاوت است، اساسا روزه داری پیش از سن هفت یا هشت سالگی توصیه نمی ­شود.
 
والدین باید توجه کنند که ایده خوبی است که کودکان را قبل از رسیدن به سن مورد نظر با تمرین روزه داری آشنا کنیم، برای این کار می ­توانیم کودکان را برای چند ساعت به روزه داری محدود کنیم که در فرنگ ما به «مزه روزه» یا «روزه کله گنجشکی» معروف می­ باشد.
 
از دیگر روش هایی که کودکان را تشویق می­کند به روزه داری افطار کردن کودک در جمع خانواده و دوستان است، زیرا با این عمل کودک احساس بسیار خوبی پیدا می­ کند و از لحاظ جسمی و روحی آماده روزه داری کامل در سال های پس از بلوغ می شود.[1]
 

کودکی بهترین سن شروع روزه داری

برای روزه داری و انجام تکالیف عبادی بهترین سنین دوران کودکی می ­باشد که در آیات و روایات نیز در مورد همین مسئله تاکید فراوانی شده است به طوری که امام صادق( علیه السلام) می­ فرماید: ما فرزندانمان را وقتی به پنج سالگی رسیده اند به نماز امر می­ کنیم ولی شما فرزندانتان را وقتی به هفت سال رسیدند به نماز وادار کنید، ما کودکانمان را وقتی هفت ساله هستند به روزه داری وادار می­داریم اما شما وقتی کودکتان نه ساله شد به اندازه ای که توان دارد به روزه داری دعوت کنید. [2]
 
پس باید والدین باید بداند که اگر می­خواهند فرزندشان در آینده به انجام تکالیف الهی علاقه ­مند باشد با مقدماتش را از همان دوران کودکی فراهم کنند تا هنگامی که کودک به سن تکلیف رسید از آن لذت ببرد.
 

نکاتی مهم درمورد روزه داری کودکان

والدین باید دقت کنند به علت این امر که کودکان در دوران رشد نمو ذهنی و جسمانی هستند در صورت دریافت ناکافی مواد غذایی و انرژی لازم در معرض لطمات جبران ناپذیری قرار خواهند داشت و این امر اثبات می­کند که تغذیه مناسب در کودکان امری بسیار مهم تلقی می­ شود.
 
کودکانی که روزه می­گیرند حتما باید سه وعده غذایی افطار (که باید بسیار سبک، کم چرب و کم روغن باشد)، شام و سحری را در برنامه روزه داری خود قرار دهند.
 
والدین باید دقت کنند چون حجم معده کودکان در این سن بسیار کمتر از حجم معده بزرگسالان است باید وعده شام را حداقل با فاصله دو ساعت و حداکثر سه ساعت پس از افطار میل کنند.
 
حفظ تنوع و تعادل غذایی در افطار و در وعده های شام و سحری امری کاملا ضروری و مهم به حساب می­­ آید.
 
در هر کدام از وعده های غذایی، کودکان حتما باید از سبزیجات و میوه ها به علت دارا بودن انواع ویتامین ها و نمک های مورد نیاز بدن استفاده نمایند.[3]
 
اگر چه قسمت عمده انرژی کودکان در زمان روزه داری از گروه نان و غلات تامین می­شود اما مصرف مواد پروتئینی مانند انواع گوشت ها خصوصا گوشت سفید و ماهی ، تخم مرغ و لبنیات برای ان ها امری کاملا ضروری می­ باشد.
 
استفاده از مقادیر قندهای ساده که در غذاهایی مثل زولبیا و بامیه، شربت هایی که با شکر سفید شیرین شده اند و دیگر شیرینی جات مصنوعی در وعده سحری سبب افت قند خون در اوایل روز شده و به این ترتیب موجب کاهش کارایی و عملکرد در این ایام برای کودکان خواهد شد.[4]

پی نوشت:
[1]. محمد مهدی اصفهانی، بهداشت تغذیه روزه داری، انتشارات موسسه فرهنگی جهان رایانه کوثر 1386، ص 43.
[2]. کافی، ج3، ص409.
[3]. علی یزدی نژاد، راهنمای سلامتی در ماه مبار رمضان، لانتشارات میر ماه 1390، ص 52.
[4]. محمد دریایی، آداب روزه داری، انتشارات سبحان نور1391، ص 61.